Phóng viên Zaheena Rasheed, Tamila Varshalomidze tường thuật
(Những chấm đen trên bản đồ là những thành phố dưới quyền kiểm soát của Taliban)
Ít nhất năm người bị chà đạp (dẫm) chết bởi những đám đông chen lấn nhau trong phi trường thủ đô Kabul khi quân Hồi Giáo qúa khích Taliban vào đến thành phố, làm chủ tình hình.
Quân Taliban tuyên bố, trận chiến tranh Afghanistan đã kết thúc, khi các tay súng của họ tràn ngập thủ đô Kabul của Afghanistan, và Tổng Thống Ashraf Ghani đã “chạy” ra khỏi đất nước của ông ta.
Kẻ chiến thắng, các tay súng Taliban đi tuần tiễu trên đường phố Kabul hôm thứ hai (ngày hôm qua 08/16/2021 giờ Afghanistan sớm hơm giờ Hoa Kỳ, khoảng 10 tiếng đồng hồ). Hàng ngàn tên cướp, thành phần bất hảo lợi dụng thời cơ, cướp bóc những nhóm người kẹt trong phi trường, đang tìm cách trốn ra khỏi nước để thoát khỏi sự trả thù của bàn tay sắt Taliban.
Trong khi đó, các quốc gia khác cũng đang tìm đủ mọi cách, mọi phương tiện để di tản nhân viên ngoại giao, người của họ (ngoại quốc) và những công dân Afghanistan làm việc cho họ (tính mạng của những người này bị đe dọa).
Phóng viên Charlotte Bellis, đài truyền hình Al Jazeera (Doha, Qatar, Trung Đông) tường thuật từ Kabul “phi trường thực sự rối loạn trước các cánh quân Taliban đang tiến vào thành phố (Kabul).”. Người nữ phóng viên nói tiếp “Bên ngoài (phi trường) tương đối yên tĩnh. Lực lượng an ninh (quân chính quyền Afghanistan) hầu hết đã buông súng, vũ khí.”
Phát ngôn viên Mohammad Naeem, phòng chính trị Taliban nói với phóng viên đài truyền hình Al Jazeera rằng, họ (Taliban) không thích sống trong sự cô lập, và khuôn mẫu chính quyền mới cho Afghanistan sẽ được thông báo rõ ràng sớm. Ông ta (Mohammad Naeem) cũng nói thêm, họ mong mỏi một sự quan hệ với thế giới trong hòa bình.
Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc sẽ nhóm họp về tình hình Afghanistan ngày hôm nay (Thứ Hai 16/08/2021)
Sau đây là những tin tức mới nhất
23 phút trước đây (12:02 GMT)
Một phản lực cơ chiến đấu của Afghanistan bị rơi ở Uzbekistan
Một phi cơ phản lực quân sự của Afghanistan bị rơi sau khi bay băng qua biên giới (đi tỵ nạn) vào lãnh thổ Uzbekistan. Viên phi công đã nhẩy dù ra khỏi phi cơ và sống sót. Theo tin tức của bộ Quốc Phòng Uzbekistan, chiếc phi cơ Afghanistan bị rơi buổi tối hôm Chủ Nhật nơi phía nam tỉnh Surxondarvo sát biên giới với Afghanistan.
Theo Thông Tấn Xã RIA của Nga Sô nói rằng viên phi công nhẩy dù ra và bị thương.
30 phút trước đây (11:56 GMT)
Hình ảnh: Thủ đô Kabul sau khi quân Hồi Giáo Taliban tiến vào
Nhóm hồi giáo Taliban hoàn toàn làm chủ tình hình Afghanistan, sau khi Tổng Thống Ashraf Ghani chạy ra khỏi nước, bỏ lại quyền hành (cai trị) cho nhóm võ trang Taliban. Nhóm quá khích Hồi giáo này bị quân đồng minh dưới sự lãnh đạo của Hoa Kỳ đánh đuổi, ra khỏi chính quyền, các thành phố ở Afghanistan hai mươi năm trước.
Các lãnh tụ Taliban vào dinh Tổng Thống
44 phút trước đây (11:41 GMT)
Hoa Kỳ không vận thêm quân vào bảo vệ phi trường Kabul
Hoa Kỳ sẽ tập trung nỗ lực vào việc bảo vệ an ninh phi trường Kabul, sẽ đưa thêm quân vào tăng cường bằng phương tiện không vận trong hai ngày thứ Hai và thứ Ba (qúa muộn…), viên Phụ Tá Cố Vấn An Ninh Quốc Gia cho biết.
Jon Finer cho biết trong buổi phỏng vấn của hệ thống truyền hình đài MSNBC, Hoa Kỳ vẫn tiếp tục thương thuyết với nhóm Hồi giáo Taliban ở Doha (Qatar), và nhìn nhận tình hình ở Afghanistan rối loạn, tan vỡ nhanh chóng hơn (người Hoa Kỳ) dự trù.
1 giờ trước đây (11:21 GMT)
Qatar đảm trách nhiệm vụ an toàn cho việc di tản viên chức ngoại giao
Chính quyền Qatar (một quốc gia rất nhỏ bé trong vùng Trung Đông, có thể nói là giầu nhất nhì trên thế giới [đo lường mức sống của người dân]) nói rằng, họ làm tất cả để giúp đỡ việc di tản các viên chức ngoại giao quốc tế muốn ra khỏi Afghanistan.
Bộ Trưởng Ngoại Giao Mohammed bin Abdulrahman Al-Thani, quốc gia (Qatar) đã và đang làm một việc rất quan trọng, thương thuyết chính trị ở Afghanistan, tuyên bố trong một cuộc họp báo trong thủ đô (Amman) của Jordan, rằng Doha đang tìm kiếm một cuộc bàn giao chính quyền ôn hòa sau khi người Hoa Kỳ đã rút quân.
“Dư luận quốc tế lo lắng về những chuyện xẩy ra nhanh chóng (xụp đổ của chính quyền Afghanistan) và Qatar đã làm tất cả để việc bàn giao được dễ dàng, bình yên, đặc biệt khi Afghanistan trở nên “trống rỗng” (quân đội Hoa Kỳ rút đi)”. Theo lời Al-Thani.
Qatar vẫn có mối liên hệ tốt với nhóm Hồi giáo Taliban cai trị Afghanistan, đang làm việc “hòa giải” bảo đảm hoàn toàn ngừng bắn trên toàn quốc Afghanistan, và điều đó đã được chứng minh. (đêm qua, tối Chủ Nhật, và sáng sớm hôm nay, thứ Hai ngày 16 tháng Tám năm 2021, nhiều đoạn video cho thấy khung cảnh hỗn loạn trong phi trường Kabul, hàng ngàn người dân Afghanistan đang chạy theo phi cơ C-141 Hoa Kỳ đang cất cánh trên phi đạo để mong được di tản… đúng như Al-Thani nói, vẫn chưa thấy đổ máu, tàn sát,… ngoài phi cơ vận tải C-141 Starlift (xử dụng di tản ở Việt Nam năm 1975), trên bầu trời Kabul rất nhiều trực thăng Hoa Kỳ bay lượn, Chinook CH-47 và Apache, binh sĩ Hoa Kỳ giữ an ninh ngay hàng rào. Theo tấm bản đồ Afghanistan ở trên đầu bài viết, chỉ mới 9 ngày từ 6 đến ngày 15 tháng Tám, Taliban đã chiếm được các thành phố và thủ đô Kabul… người Hoa Kỳ dự trù chính quyền Ghani Afghanistan sẽ “sống” được 3 tháng. vđh).
1 giờ trước đây (11:16 GMT)
Theo Nga Sô: Ghani đã bỏ trốn với nhiều xe cộ, trực thăng đầy vàng bạc (tiền bạc)
Tòa đại sứ Nga Sô trong thủ đô Kabul nói rằng, Tổng Thống Afghanistan Ashraf Ghani đã bỏ trốn ra khỏi đất nước trên bốn chiếc xe và một trực thăng chứa đầy tiền bạc, phải bỏ lại một ít vì không còn chỗ chứa, thông tấn xã Nga Sô RIA báo cáo.
Nikita Ishchenko, phát ngôn viên tòa đại sứ Nga Sô trong Kabul được thông tấn xã RIA lập lại lời nói “Bốn xe chứa đầy tiền bạc, họ muốn nhét thêm tiền trên một trực thăng, nhưng không còn chỗ. Và một phần tiền bạc phải bỏ lại trên đường.”
Ishchenko xác nhận lời nói của mình với thông tấn xã Reuter (Hoa Kỳ). Nói rằng “có nhân chứng trông thấy”.
1 giờ trước đây (11:05 GMT)
Quốc gia Đức phải di tản 10.000 người Afghanistan: (Thủ Tướng) Merkel
Nước Đức có thể phải di tản số người lên đến 10.000 (10 ngàn) người Afghanistan, bà nữ Thủ Tướng Angela Merkel nói với các đồng nghiệp trong đảng chính trị (của bà ta), theo nguồn tin từ đảng (đang cầm quyền) ở Đức.
Con số đó bao gồm 2.500 nhân viên người Afghanistan cũng như những người hoạt động nhân quyền, luật sư, và những người khác mà chính quyền Đức cho rằng sẽ nguy tính mạng nếu ở lại Afghanistan khi quân Hồi giáo Taliban chiếm được Kabul.
Bà ta nói thêm rằng, chính quyền Đức nên phối hợp với các quốc gia có chung đường biên giới, láng giềng với Afghanistan để giúp đõ những người đang tìm cách trốn ra khỏi Afghanistan. Cũng theo nguồn tin từ đảng cầm quyền ở Đức, “vấn đề này sẽ làm cho chúng ta bận rộn một thời gian dài lâu”
Đàn bà, trẻ em đang tìm cách chạy vào phi trường quốc tế Hamid Karzai trong Kabul
1 giờ trước đây (11:01 GMT)
Nga Sô có chiến lược gì cho Afghanistan?
Gần 40 năm trước, chiếc cầu Hữu Nghị (Friendship bridge) vén bức màn cho thấy sự liên hệ giữa siêu cường Nga Sô với một “vệ tinh mới” (chư hầu) Cộng Hòa Dân Chủ Afghanistan (Democratic Republic of Afghanistan).
2 giờ trước đây (10:21 GMT)
Iran: Sự “thất bại” của Hoa Kỳ ở Afghanistan là một cơ hội cho hòa bình lâu dài
Tổng Thống Iran Ebrahim Raisi kêu gọi “Hòa giải, hòa hợp” dân tộc trong quốc gia láng giềng Afghanistan. Thông tấn xã IRNA của Iran lập lại lời Tổng Thống Raisi nói rằng Iran sẽ giúp đỡ, yểm trợ Afghanistan những cố gắng thiết lập nền an ninh vững chắc như một ưu tiên hàng đầu.
Ông ta kêu gọi đất nước Iran “kết nghĩa anh em láng giềng” với Afghanistan
Ông ta cũng nói việc Hoa Kỳ rút quân vội vã là một “thất bại quân sự” đưa đến cơ hội lấy lại hòa bình cho đời sống thường nhật, an ninh và bền vững.
2 giờ trước đây (10:05 GMT)
Taliban bắt đầu thâu nhận vũ khí từ dân chúng trong thủ đô Kabul
Các tay súng Taliban trong thủ đô Kabul, Afghanistan bắt đầu thâu nhận vũ khí từ thường dân vì dân chúng không còn “cần” đến chúng (vũ khí) để tự vệ, một viên chức Taliban tuyên bố.
“Chúng tôi hiểu rằng, người dân tàng trữ vũ khí để tự vệ. Bây giờ họ đã được tự do an toàn. Chúng tôi (Taliban) không đến đây để giết hại dân lành vô tội.” Các viên chức Taliban nói với các phóng viên thông tấn xã Reuter.
Cư dân trong thành phố Saad Mohseni, giám đốc nhóm tin tức hình ảnh MOBY nói trên mạng xã hội Twitter rằng, các chiến sĩ Taliban đến công ty của ông ta hỏi về số vũ khí do toán an ninh của công ty cất giữ.
3 giờ trước đây (09:52 GMT)
Kosovo, Albania tạm thời chứa người tỵ nạn Afghanistan
Albania và Kosovo đã chấp nhận yêu cầu của Hoa Kỳ, tạm thời chứa người tỵ nạn Afghanistan đang xin Visa nhập cảnh Hoa Kỳ. (hai nước nhỏ phiá nam Âu châu cũng có đa số dân theo đạo Hồi. Khi Nam Tư Yugoslavia rạn nứt, các nước nhỏ tuyên bố tách rời như Bosnia, Croatia, Kosovo gây nên cuộc nội chiến trong thập niên 1990s. vđh)
Trong Tirana thủ đô Albania, Thủ Tướng Edi Rama nói rằng, chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden đã hỏi bạn đồng minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) Albania cứu xét việc làm quốc gia trung gian, chuyển tiếp cho một số người tỵ nạn Afghanistan mà cuối cùng sẽ được thâu nhận vào Hoa Kỳ.
“Chúng tôi sẽ không trả lời ‘không được’ vì Hoa Kỳ là một nước đồng minh vĩ đại, bởi vì chúng tôi là người Albania (có thể rộng rãi).” Thủ Tướng Rama phát biểu trên mạng xã hội Facebook.
Ở Kosovo, Tổng Thống Vjosa Osmani nói rằng chính quyển (Kosovo) đã “được” người Hoa Kỳ liên lạc để chứa người tỵ nạn Afghanistan từ giữa tháng Bẩy.
“Không do dự và… (đặt) điều kiện, tôi chấp thuận hoạt động nhân đạo đó” Osmani nói trên mạng xã hội Facebook.
Các tay súng Taliban canh gác trên đường phố Kabul
3 giờ trước đây (09:35 GMT)
Ngoại Trưởng Pakistan gặp gỡ các lãnh tụ chính trị Afghanistan
Shah Mehmood Qureshi, Ngoại Trưởng Pakistan đang gặp gỡ phái đoàn các vị đại diện khuynh hướng chính trị của Afghanistan, đến hôm Chủ Nhật trong thành phố Islamabad, thủ đô của Pakistan.
“Vị Ngoại Trưởng nhấn mạnh rằng, khu vực (Afghanistan, Pakistan) không thể kéo dài tình trạng bấp bênh ở Afghanistan, có thể gây khó khăn, phức tạp cho nền an ninh, hòa bình trong khu vực nối liền với nhau” vị Ngoại Trưởng Pakistan phát biểu.
Người tỵ nạn Afghanistan chạy qua biên giới Pakistan
“Ông ta nói thêm, thế giới vẫn tiếp tục các nỗ lực tìm kiếm hòa bình, an ninh trật tự cho Afghanistan, chia xẻ trách nhiệm là điều quan trọng của toàn thế giới.”
Trong phái đoàn sang Pakistan có các vị trong Hạ Viện Afghanistan: Mir Rehman Rehmani, Salahuddin, Rabbani, Mohammad Yunus Qanooni, Mohammad Karim Khalili, Ahmad Zia Massoud, Ahmad Wali Massoud, Abdul Latif Pedram, Khalid Noor, và Mohammad Mohaqiq.
3 giờ trước đây (09:28GMT)
Taliban vào chiếm chính quyền là sự thất bại của cả thế giới: Anh quốc
Việc Taliban vào chiếm chinh quyền ở Afghanistan Là một “thất bại của cộng động thế giới”, Bộ Trưởng Quốc Phòng Anh quốc Ben Wallace tuyên bố, cho rằng việc “Phương Tây” nhúng tay vào (Afghanistan) là một việc chỉ mới hoàn tất được một nửa.
“Tất cả mọi chúng ta đều biết rằng Afghanistan vẫn chưa giải quyết xong. Đó là một vấn đề làm chưa xong đối với thế giới và thế giới cần giúp nó (Afghanistan)” Tuyên bố với đài truyền hình (nổi tiếng của Anh quốc) BBC
3 giờ trước đây (09:02 GMT)
Trung Cộng nói rằng sẵn sàng thiết lập “Tình Hữu Nghị” với Taliban
Trung Cộng nói rằng, sẵn sàng thiết lập “Tình Hữu Nghị” với Taliban sau khi nhóm võ trang này nắm quyền kiểm soát Afghanistan.
Các tay súng Taliban lập nút chận nơi công trường Zanbaq trong Kabul
4 giờ trước đây (08:42 GMT)
Đoàn xe vận tải chuyên chở hàng hóa đi và đến Pakistan bị ngăn chận
Phóng viên đài truyền hình Al Jazeera, Kamal Hyder tường thuật từ Torkham, biên giới giữa Afghanistan và Pakistan, nói rằng Taliban đã kiểm soát đường biên giới, gây nên sự ngăn chận đoàn xe vận tải chở hàng đi sang Pakistan.
“Đây là đường dây tiếp vận lớn đi vào Afghanistan. Sáng hôm nay, chúng tôi trông thấy những xe vận tải Afghanistan chở dưa leo (dưa chuột), nho và những qủa dưa, băng qua biên giới sang Pakistan” Người phóng viên tường thuật.
“Tuy nhiên, bên Pakistan, đoàn xe vận tải chở hàng: thịt, gà và những thứ khác để đem sang Afghanistan bị kẹt lại vì biên giới đã đóng cửa từ ngày hôm qua.”
4 giờ trước đây (08:19 GMT)
Cộng Đồng Chung Âu Châu (European Union - EU) phối hợp di tản nhân viên điạ phương
Cộng đồng chung Âu châu đang phối hợp với các viên chức Hoa Kỳ để tìm giải pháp nhanh chóng đưa (di tản) nhân viên người bản xứ Afghanistan cùng với gia đình của họ đến một nơi chốn an toàn, phát ngôn viên cộng đồng chung Âu châu.
“Vấn đề rất khẩn cấp, chúng tôi rất lo lắng, làm việc tận tâm với các quốc gia trong cộng đồng chung Âu châu, tìm giải pháp nhanh chóng, bảo đảm cho họ được an toàn” phát ngôn viên trả lời phóng viên thông tấn xã Reuters.
Họ không đưa ra con số nhân viên điạ phương vì lý do an ninh.
Nga Sô sẽ di tản một số nhân viên tòa đại sứ ở Afghanistan: tin chính thức
Nga Sô sẽ di tản một số người trong số gần 100 nhân viên làm việc cho tòa đại sứ Nga Sô. Theo lời Zamir Kabulov, đại diện đặc biệt của Tổng Thống Putin về (vấn đề) Afghanistan, nói với đài phát thanh (radio) Ekho Moskvy.
Viên chức này nói rằng, Đại Sứ Nga Sô ở Afghanistan sẽ gặp đại diện Taliban ngày thứ Ba (17/08) và sẽ nói chuyện vấn đề an ninh cho nhiệm vụ bang giao quốc tế của tòa đại sứ.
5 giờ trước đây (07:28 GMT)
Ít nhất năm người thiệt mạng trong phi trường Kabul: Nhân chứng
Ít nhất năm người đã chết trong phi trường Kabul, khi hàng trăm người cố chen lấn vào bên trong các chuyến phi cơ bay ra khỏi thủ đô của Afghanistan, nhân chứng thuật lại cho phóng viên thông tấn xã Reuters.
Một nhân chứng kể rằng, anh ta đã nhìn thấy xác năm người bị đám đông chen lấn, dẫm lên, đưa lên xe. Một nhân chứng khác nói, không rõ các nạn nhân bị chết vì súng đạn hay bị dẫm chân lên.
Trước đó, binh sĩ Hoa Kỳ bảo vệ phi trường có bắn chỉ thiên để giữ an ninh trật tự.
Phi cơ hãng hàng không Qatar Airway cất cánh từ phi trường Kabul
6 giờ trước đây (06:43 GMT)
Taliban củng cố xây dựng chính quyền cai trị
Một lãnh tụ Taliban nói với phóng viên Reuters rằng, các chiến sĩ Taliban đang gom lại từ nhiều thành phố khác, và sẽ chờ đợi cho các lực lượng quốc tế rời Afghanistan trước khi thành lập chính quyền mới.
Lãnh tụ này yêu cầu được dấu tên, nói rằng các chiến sĩ Taliban “đã được lệnh để cho người dân Afghanistan sinh hoạt bình thường, những công việc hang ngày, không làm gì đe dọa dân lành.”
“Cuộc sống bình thường sẽ tiếp tục theo đường hướng tốt hơn, đó là những gì tôi có thể nói”
6 giờ trước đây (06:40 GMT)
Nepal yêu cầu di tản ít nhất 1.500 người Nepal
Chính quyền Nepal lên tiếng kêu gọi di tản khoảng 1.500 người Nepal làm nhân viên an ninh trong các tòa đại sứ và trong các nhóm cứu trợ ở Afghanistan.
“Chúng tôi đã gửi văn thư đến các tòa đại sứ, yêu cầu họ cho di tản”. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Nepal Sewa Lamsal nói với phóng viên Reuters từ thành phố Kathmandu, thủ đô của Nepal.
Lamsal nói chính quyền (Nepal) đã lập ban tìm hiểu chính xác số người Nepal làm việc trong Kabul và những nơi khác ở Afghanistan.
“Chính quyền sẽ sắp xếp cho việc di tản (công dân Nepal)”
Nepal không có nhân viên ngoại giao hiện diện ở Afghanistan, nhưng hàng ngàn người Nepal làm nhân viên an ninh trong khu phố nhân viên ngoại giao cư ngụ ở Afghanistan.
6 giờ trước đây (06:38 GMT)
Anh quốc: Taliban nắm quyền kiểm soát, các lực lượng Anh quốc không quay trở lại
Ngóm hồi giáo võ trang Taliban đã kiểm soát Afghanistan và các đơn vị Anh quốc sẽ không quay trở lại để chiến đấu chống lại họ, Bộ Trưởng Quốc Phòng Anh quốc tuyên bố.
“Tôi nhìn nhận rằng Taliban đang nắm quyền kiểm soát đất nước (Afghanistan)” Bộ Trưởng Quốc Phòng Anh quốc Ben Wallace nói với phóng viên báo Sky “Tôi muốn nói, bạn không cần phải là nhà nghiên cứu chính trị để tìm ra vị thế của chúng ta”
Được hỏi nếu Anh quốc và Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ quay trở lại Afghanistan, Wallace trả lời “Chuyện đó không có quân bài… chúng ta không quay trở lại.”
6 giờ trước đây (06:24 GMT)
Giới chức ngành hàng không Afghanistan khuyến cáo các chuyén bay đổi hướng
Giới Chức Hàng Không Dân Sự Afghanistan (ACAA) cho biết không phận bầu trời Kabul đã nhường quyền xử dụng cho quân đội, và khuyến cáo các chuyến bay thương mại, dân sự đổi hướng bay đi nơi khác.
ACAA nói rằng, tất cả các chuyến bay ngang qua bầu trời Kabul sẽ không được theo dõi, điều khiển.
6 giờ trước đây (06:17 GMT)
Các chuyến bay hành khách ra khỏi Kabul đều bị đình chỉ: Chính thức
Các chuyến bay thương mại chở hành khách từ Kabul đều bị hủy bỏ, khi hỗn loạn vô trật tự xẩy ra trong phi trường với hàng ngàn người tìm cách thoát ra khỏi Afghanistan, sau khi Taliban chiếm lại Afghanistan.
“Không còn chuyến bay chở hành khách nào cất cánh từ phi trường Hamis Karzai để ngăn ngừa trộm cướp, gây hỗn loạn. Yêu cầu đừng ra phi trường nữa”. Theo lời một viên chức có thẩm quyền trong phi trường nói với các phóng viên.
6 giờ trước đây (06:00 GMT)
Taliban: Tình hình Afghanistan yên bình, không có chống đối
Giới chức Taliban nói rằng, họ không nhận được báo cáo chống đối nào trong cả nước Afghanistan, một ngày sau khi họ đã vào chiếm thủ đô Kabul, chính quyền do người Hoa Kỳ dựng lên sụp đổ.
“Tình hình rất yên tĩnh, theo các bản báo cáo của chúng tôi”. Một viên chức Taliban trả lời phóng viên Reuters, ông ta từ chối không cho biết tên.
Fort Hays State University
Dept.of Computer Science
Dallas, Texas 16/08/2021
vđh
No comments:
Post a Comment